Wspieranie rozwoju dziecka w wieku przedszkolnym

Wspieranie rozwoju dziecka w wieku przedszkolnym

Wiek przedszkolny (między 3 r. ż. a 7 r. ż.) to okres niezwykle intensywnego rozwoju społecznego, emocjonalnego, poznawczego i ruchowego. Dziecko uczy się funkcjonować w środowisku innym niż rodzinne. Musi sprostać wielu wyzwaniom – rozstanie z rodzicami, nawiązanie nowych relacji z dorosłymi, rówieśnikami i dziećmi starszymi, dostosowanie się do zasad panujących w grupie przedszkolnej, podjęcie nowych zadań związanych z funkcjonowaniem w przedszkolu pod okiem wychowawców. Dzięki nowym umiejętnościom i zdobyczom dziecko staje się coraz bardziej samodzielne i niezależne.

Każde dziecko rozwija się w swoim indywidualnym tempie, rozwój jest jednostkowo nieco zróżnicowany. Zadaniem rodziców i wychowawców jest nieustanne wspieranie i stymulowanie wszechstronnego rozwoju dziecka według jego własnych możliwości, kompetencji i umiejętności. Warto jednak podkreślić, że w psychologii rozwojowej istnieją pewne ramy, które pozwalają określić, czy dane zachowanie mieści się w normie rozwojowej, czy też wymaga specjalistycznych oddziaływań.

Na etapie edukacji przedszkolnej mogą pojawić się różnorakie problemy i trudności, które warto skonsultować ze specjalistą, aby jak najwcześniej wdrożyć odpowiednią pomoc. Obszary, które wymagają szczególnej troski i uwagi to m. in.:

• mowa – opóźnienie rozwoju mowy, jąkanie, mutyzm wybiórczy (np. dziecko mówi w domu, a nie rozmawia w przedszkolu), wady wymowy, nieprawidłowy rozwój mowy (np. ubogi zasób słów, wypowiedzi niegramatyczne, trudności w rozumieniu mowy);
• motoryka duża – ominięcie lub opóźnienia w osiąganiu kluczowych umiejętności, unikanie niektórych aktywności, niezgrabność ruchowa (dziecko potyka się, przewraca), zmniejszenie precyzji ruchów docelowych, zaburzenia koordynacji wzrokowo – ruchowej, wiotkość, trudności z utrzymaniem równowagi, szybka męczliwość;
• motoryka mała – nieprawidłowy chwyt i siła nacisku narzędzia pisarskiego, obniżone umiejętności posługiwania się przyborami, niechęć dziecka do rysowania, klejenia, wycinania, trudności w samoobsłudze, opóźniony rozwój wykonywania ruchów celowych;
• emocje – lękliwość, nadmierne i nieadekwatne reakcje emocjonalne na różne zdarzenia, zachowania agresywne;
• funkcjonowanie społeczne – brak kontaktu wzrokowego, trudności z inicjowaniem relacji rówieśniczych, konfliktowość, wycofanie społeczne;
• sfera poznawcza – problemy ze skupieniem uwagi, nadruchliwość, trudności w kształtowaniu myślenia przyczynowo – skutkowego, w zrozumieniu poleceń złożonych, zaburzenia percepcji wzrokowej (problemy z rozpoznawaniem kształtów, odnajdywaniem szczegółów na obrazku, wyodrębnianiem figury z tła), zaburzenia percepcji słuchowej (kłopoty z różnicowaniem dźwięków z otoczenia, mylenie podobnych słów), zaburzenia orientacji w przestrzeni i lateralizacji;
• żywienie – utrwalona niechęć do jedzenia, wybiórczość pokarmowa;

Wnikliwa obserwacja zachowań dziecka, wczesna diagnoza i szybkie reagowanie zdecydowanie zwiększają szansę dziecka na wyrównanie deficytów i umożliwienie mu prawidłowego rozwoju!

Rodzicu, skorzystaj ze wsparcia psychologa w przedszkolu, gdy:

• nie jesteś pewny, czy rozwój dziecka przebiega prawidłowo;
• niepokoi Cię zachowanie dziecka;
• wychowawca zgłasza niepokojące zachowania dziecka;
• dziecko cierpi na chorobę przewlekłą typu padaczka, cukrzyca itp.;
• nie wiesz, w jaki sposób poradzić sobie z trudnym zachowaniem dziecka;
• zmagasz się z problemami osobistymi, problemami w związku, które rzutują na funkcjonowanie dziecka;
• rodzina dotknięta jest przemocą, chorobą alkoholową, doświadcza innych sytuacji trudnych, bądź traumatycznych.

Opracowanie:

mgr Longina Woszczek – Stach

Psycholog