PEDAGOG SPECJALNY

Godziny pracy pedagoga specjalnego:

Ponedziałek: 10:00 do 11:00

Wtorek: 8:00 do 12:00

Środa: 11:00 do 12:00

Czwartek: 11:00 do 15:00

NORMY ROZWOJOWE 3 LATEK

1. Ogólna sprawność ruchowa -Rzuca piłką z nad głowy. -Chwyta piłkę. -Schodzi ze schodów stawiając nogi naprzemiennie. -Utrzymuje równowagę stojąc na jednej nodze przez kilka sekund. -Podskakuje na jednej nodze. -Potrafi wykonać kilka żabek. -Podryguje tanecznie i klaszcze w dłonie w takt muzyki. -Sprząta po sobie zabawki. 2. Samodzielność -Zgłasza potrzeby fizjologiczne. -Myje ręce i wyciera je. -Zdejmuje samodzielnie rozpiętą kurtkę. -Rozbiera się z podkoszulka i ubiera go. -Wkłada pantofle i buty. 3. Dojrzałość społeczna -Uczestniczy w zabawie grupowej. -Zna imiona kolegów. -Potrafi bawić się samodzielnie dłuższy czas. -Bawi się chętnie z rówieśnikami. -Przestrzega reguł zabawy- raz ty, raz ja. -Wyraża życzenia w formie ,, ja,,. -Stale domaga się uwagi ze strony dorosłych.   4. Sprawność manualna -Drze papier przeciwnym ruchem rąk. -Nawleka korale na sznurek. -Formuje wałek z plasteliny, placuszek, kulkę. -Bazgrze z własnej inicjatywy. -Rysuje kreskę, szyny, krzyżyk. -Rysuje zamknięte koło. -Rysuje głowonogi. -Buduje most z 3 klocków. -Buduje wieżę z 4 i więcej klocków. 5. Posługiwanie się mową -Rozróżnia i nazywa kolory podstawowe. -Słucha krótkich opowiadań. -Wykonuje trzy następujące po sobie polecenia. -Rozumie niektóre przymiotniki np. zimny, duży… -Wypowiada swoje imię mówiąc o sobie. -Używa zaimków ,, ja, moje, twoje’’. -Używa liczby mnogiej. -Zadaje wiele pytań. -Potrafi zapamiętać proste wierszyki. -Opisuje ostatnie wydarzenia. 6. Czynności poznawcze -Układa piramidki. -Układa krążki wg wielkości. -Buduje pociąg z 5 klocków wg wzoru. 7. Obszar edukacji matematycznej -Posługuje się określeniami odnoszącymi się do kierunków w przestrzeni (na, pod, za, przed). -Klasyfikuje przedmioty ze względu na ich wspólną cechę, np.: przeznaczenie, wielkość, kolor. -Stosuje określenia w zabawach manipulacyjnych: duży– mały, długi– krótki. -Porównuje liczebność zbiorów i stosuje określenia: dużo, mało, tyle samo porównywanie odbywa się„na oko”) -Posługuje się liczebnikami 1 i 2. Dziecko może: -reagować płaczem w sytuacjach rozstania; -łatwo „przechodzić” z płaczu do śmiechu; -reagować złością i agresją, kiedy jest niezadowolone; -przywiązywać uwagę do następujących po sobie czynności (rytuały); -od 3 do 5 roku życia tworzyć neologizmy (własne słowa na określenie różnych rzeczy); -grymasić i wybrzydzać przy jedzeniu, może mieć ulubione smaki i trudno mu się przestawić na inne; -w momentach podekscytowania – zacinać się i jąkać; -w trudnych chwilach – ssać palec, monotonnie kołysać, ssać ubranie, masturbować się; -bać się: dziadów, czarownic, policjantów, złodziei, ciemności, samotności i wyjść domowników z mieszkania, zwierząt. Zachowania niepokojące: -opóźnienie rozwoju mowy; -w kontaktach społecznych – nadmierne izolowanie się, niechętne komunikowanie się z innymi.

NORMY ROWOJOWE 4 LATEK

Dziecko czteroletnie znacznie lepiej niż trzyletnie orientuje się w otoczeniu i nie potrzebuje bliskości dorosłych w takim stopniu jak trzylatek, jest bardziej ufne. Nie ma większych problemów z adaptacją do nowych sytuacji, osób, rzeczy czy pomieszczeń. Umie podporządkować się normom, zasadom (np. podczas pełnienia dyżuru), zna imiona dzieci w grupie przedszkolnej, jest zaciekawione wybranymi elementami nowego środowiska. Zdobyte umiejętności ruchowe zwiększają jego poczucie niezależności i pomagają w poznawaniu otoczenia. Jest zręczne i energiczne fizycznie, pomysłowe i samodzielne. Pożądane zachowania dorosłego w tym okresie rozwoju dziecka to:  nie wyręczanie dziecka w codziennych czynnościach, konsekwencja podczas przestrzegania przyjętych norm i zasad, opanowanie i cierpliwość w odpowiadaniu na pytania, pomysłowość w projektowaniu czynności o charakterze twórczym, bogactwo wypowiedzi językowych, czujność podczas organizowania zabaw ruchowych, np. w terenie

 1. Ogólna sprawność ruchowa Intensywnie rozwija się u niego wielka motoryka, np. szybko biega, dobrze rzuca piłką i potrafi kopać ją w biegu, podskakuje i tańczy, skacze na jednej nodze, jeździ na rowerze z trzema kółkami, samodzielnie schodzi ze schodów, stawiając naprzemiennie nogi. Nabiera zwinności, staje się wrażliwe na muzykę, lubi tańczyć. -Słucha, rozumie i reaguje na polecenia nauczycielek w trakcie zabaw ruchowych. -Ustawia się w parach, kole, rzędzie, gromadce, rozsypce. -Wspina się na drabinki oraz różne sprzęty. -Poprawnie wykonuje podskoki, zeskoki, przeskoki. -Zachowuje równowagę przy chodzie po ławeczce. -Potrafi samo huśtać się na huśtawce. -Rzuca piłką.  

2. Samodzielność Czterolatek potrafi samodzielnie ubrać się i rozebrać, posługiwać się widelcem i wybrać produkty na kanapkę, którą chce zjeść; rozumie zależność ubioru od pory roku, znaczenie czynności higienicznych; kontroluje czystość własnego ciała i ubioru; nabywa odporności na niepowodzenia; zaczyna mieć wiarę we własne siły; umie porządkować zabawki na półkach, sprzątać po posiłkach i zajęciach; doraźnie pomaga w pracach domowych, np. w nakrywaniu do stołu, a podczas posiłku opowiada, co zdarzyło się w przedszkolu. Jego działania są już celowe i zaplanowane. -Dziecko załatwia potrzeby fizjologiczne. -Prawidłowo posługuje się sztućcami. -Samodzielnie myje ręce -Samodzielnie myje zęby -Potrafi wytrzeć sobie nos -Podejmuje próby zapinania guzików i zasuwania suwaków. -Ubiera samodzielnie podstawową garderobę. -Przekłada ubranie na prawą stronę. -Okazuje radość i zadowolenie z dobrze spełnionych obowiązków i dyżurów.    

3. Dojrzałość społeczna Jest spragnione towarzystwa rówieśników – rozwija się u niego poczucie członka społeczności rówieśniczej, lecz nadal nie potrafi bawić się w większym zespole. Jest to zabawa „obok siebie”. W zabawach korzysta już z własnej wyobraźni i trudno mu włączać się w zabawę kolegów. Czterolatek zna i uświadamia sobie te normy, według których ocenia zachowanie własne i innych, ale nadal reaguje gwałtownie i jest konfliktowy. Podejmuje próby czekania na swoją kolej. Często nie podporządkowuje się zawartym umowom i obowiązującym w grupie zasadom. Lubi przeciwstawiać się poleceniom, które do tej pory wykonywał bez jakichkolwiek oporów, dlatego potrzebne jest w tym okresie określenie przez dorosłego jasnych granic postępowania, stanowczość i konsekwencja. U dziecka czteroletniego obserwuje się chęć podobania się innym. Dlatego chętnie zwraca na siebie uwagę, często domaga się pochwał ze strony dorosłych. Ma wyraźne poczucie „ja”, co wyraża poprzez bunt, upór, rywalizację i władczość. Jest to również przyczyną przejawów fizycznej agresji. Dorosły musi towarzyszyć dziecku w porządkowaniu przez niego świata i powinien dokładnie określić jego obowiązki. -Łatwo nawiązuje kontakt z rówieśnikami. -Szuka pomocy nauczycielki w sytuacjach konfliktowych. -Szybko reaguje na polecenia nauczycielki. -Przewodzi zabawie.  -Przestrzega zawartych umów, choć zdarza się ,że „łamie” ustalone zasady -Posługuje się zwrotami grzecznościowymi: proszę, dziękuję, przepraszam.    

4. Sprawność manualna U dziecka czteroletniego pojawiają się również ruchy narzędziowe – praksje i dlatego zaczyna ono dużo rysować, malować, lepić, często sięga po nożyczki, ponieważ sama czynność przecinania jest dla niego atrakcyjna. Konstruuje z różnego rodzaju klocków. U czterolatka wyraźnie ujawniają się potrzeby tworzenia i wyrażania siebie, dlatego należy mu dostarczyć bogatego materiału do zabaw konstrukcyjnych, do malowania, wycinania, wydzierania, układania, rysowania, modelowania, eksperymentowania kolorami . -Rysuje tylko prawą ręką, lewą ręką, oburącz -Podejmuje próby wypełniania konturów przedmiotów na dużych obrazkach -Drukuje kilka wielkich liter -Podejmuje próby cięcia papieru nożyczkami -Rysuje prosty dom -Rysuje postać człowieka    

5. Rozwój mowy i myślenia Czterolatek zna ok. 1500 słów, mówi w miarę płynnie i zadaje wiele pytań typu: „kiedy?”, „dlaczego?”. Buduje zdania złożone, wzrasta jego zasób słownictwa. Używa większej liczby rzeczowników określających nazwy zawodów, pojazdów, miast, ulic i przyimków określających wielkość i położenie przedmiotów w przestrzeni. Zauważa się u niego rozwój słuchu fonemowego. Dziecko czteroletnie dzieli wyrazy na sylaby, tworzy rymowanki,   -Prawidłowo wymawia wyrazy. -Sprawne językowo, śmiało inicjuje dialog z rówieśnikami i dorosłymi. -Potrafi uważnie słuchać opowiadań. -Potrafi przewidzieć dalszą część opowiadania. -Nazywa i wyróżnia z ilustracji znane przedmioty, osoby, zwierzęta, wykonywane czynności. -Rozwiązuje proste zagadki o znanych przedmiotach, roślinach i zwierzętach. -Potrafi ułożyć w kolejności obrazki historyjki składającej się  minimum z 2 części. -Składa obrazki pocięte na 3-6 części. -Odtwarza wiersze i piosenki.    

6. Czynności poznawcze W tym wieku wzrasta ciekawość poznawcza dziecka, dlatego zadaje ono coraz więcej pytań i domaga się udzielania konkretnych odpowiedzi na czasem trudne dla dorosłego pytania. Interesuje się książeczkami, tworzy długie historyjki na bazie treści poznanych utworów literackich oraz będących wytworem jego fantazji.   -Zna własne imię i nazwisko. -Zna nazwę miasta, w którym mieszka -Wyodrębnia i nazywa części ciała człowieka. -Rozpoznaje zmiany zachodzące w przyrodzie i wiąże je z aktualną porą roku. -Określa podstawowe zjawiska atmosferyczne i wiąże je z aktualną porą roku. -Pamięta zbiór przedmiotów np. czterech i zauważa, którego brakuje -Wyróżnia części roślin– łodyga, liście, kwiat, owoc, korzeń -Rozróżnia wszystkie kolory    

7. Obszar edukacji matematycznej -Posługuje się określeniami odnoszącymi się do kierunków w przestrzeni (przód  tył, góra– dół, przed siebie– za siebie, w bok). -Posługuje się określeniami odnoszącymi się do położenia przedmiotów w przestrzeni (daleko– blisko, dalej– bliżej, wyżej– niżej) . -Dokonuje globalnej oceny ilościowej, stosując określenia: mniej, więcej, tyle samo . -Stosuje określenia: cięższy, lżejszy, waży tyle samo. -Porównuje liczebność zbiorów łącząc w pary, posługuje się określeniem para. -Nazywa podstawowe figury geometryczne: koło, kwadrat, trójkąt. -Klasyfikuje przedmioty wg jednej lub więcej cech (przeznaczenia, wielkości, koloru). -Posługuje się liczebnikami 1-4. -Posługuje się określeniami: pusty, pełny. Czterolatek śpi około 10-12 godzin w ciągu nocy. W dzień śpi rzadko lub wcale. Powinno się przestrzegać rytmu dnia oraz zasypiania dziecka ok. godz. 20:00, nie pozwalanie dziecku oglądania programów dla dorosłych.

NORMY ROZWOJOWE 5 LATEK

 1. Średnie dzieciństwo - wiek przedszkolny Okres średniego dzieciństwa, zwany także wiekiem przedszkolnym, trwa od 4. do 6. r.z. Dziecko, które rozpoczyna ten etap życia, charakteryzuje poziom rozwoju motorycznego i sensorycznego umożliwiający mu poruszanie się w najbliższym otoczeniu i docieranie do interesujących je obiektów traktowanych przez nie jako istniejące realnie, noszące cechy stałości i obiektywności. Dziecko we wczesnym dzieciństwie zdobyło wiele doświadczeń na temat właściwości obiektów fizycznych oraz relacji między nimi. Nabyło umiejętności rozwiązywania problemów w działaniu oraz przez kombinacje myślowe. Opanowało niejęzykowe i językowe sposoby porozumiewania się z innymi. Wzbogaciło swój słownik do tego stopnia, że potrafi porozumiewać się z dorosłymi w sprawach codziennych oraz przyswoiło podstawy systemu gramatycznego języka, co zapewnia mu rozumienie i budowanie zdań poprawnych gramatycznie. Przywiązanie w relacjach z dorosłymi jest podstawą rozwoju emocjonalnego i społecznego dziecka.

2. Rozwój somatyczny i aktywność ruchowa. Początek okresu średniego dzieciństwa wyznaczają wyraźne osiągnięcia w rozwoju somatycznym i motorycznym. Dziecko wkraczające w ten okres ma wszystkie zęby mleczne, swobodnie porusza się chodząc i biegając, jest dość samodzielne w zakresie samoobsługi. Zmiany dotyczące wzrostu i wagi ciała nie są już tak intensywne jak w poprzednim okresie. Wyraźne zmiany zaznaczają się w proporcjach części ciała: następuje wydłużenie ciała pod wpływem szybszego rośnięcia kończyn. Około 5. r.z. nieznacznie powiększa się mózgowa część czaszki, natomiast rozrasta się część twarzowa. Badania wykazują, iż na zmiany w rozwoju fizycznym dzieci mają wpływ: płeć, warunki środowiskowe, rasa.  Dziewczynki rozwijają się szybciej niż chłopcy.  W 5 roku życia obserwuje się wzrost sprawności motorycznej. Opanowane już ruchy i czynności ulegają wyraźnemu doskonaleniu, pojawiają się nowe umiejętności; proste ruchy łączone są w kombinacje ruchowe. Dziecko 5 - letnie swobodnie chodzi i biega; opanowuje kombinacje czynności ruchowych takich jak bieg i skok, bieg i kopnięcie piłki, chwyt i rzut piłką. Zwykle opanowuje kilka czynności ruchowych jednocześnie. Uczy się jeździć na łyżwach, rolkach, rowerze, tańczyć, pływać, wspinać na drzewa. Duża potrzeba ruchu, zwana "głodem ruchu", powoduje, że dziecko jest bardzo ruchliwe. Nie potrafi długo skupić się na jednej czynności, toteż często zmienia rodzaj zajęcia ruchowego. Z tej samej przyczyny nie jest w stanie przez dłuższy czas towarzyszyć czynności dorosłego. Niemniej jednak dziecko 5 letnie zwraca coraz częściej uwagę na efekt własnych działań i przeżywa radość z osiągnięć ruchowych. Sukcesy zaś skłaniają je do wielokrotnego powtarzania czynności sprawiającej przyjemność, co sprzyja uczeniu się ruchów. Ważną rolę w uczeniu ruchów odgrywają wzorce z otoczenia dziecka. Kulturowe uwarunkowania wzmacniają także zaznaczające się w tym okresie zróżnicowanie ruchów związane z płcią. Chłopcy uzyskują lepsze niż dziewczynki wyniki w czynnościach, które wymagają większej energii i siły (bieganie, skakanie w dal, rzucanie piłką, kopanie). Dziewczynki zaś przewyższają chłopców w sprawnościach motorycznych, które wymagają równowagi i rytmiczności (np. skakanie na skakance) oraz precyzji (rysowanie, pisanie).

3. Sprawności percepcyjne  W średnim dzieciństwie kontynuowane są trendy rozwoju percepcyjnego, zapoczątkowane we wczesnym dzieciństwie. Postępujące dojrzewanie mózgu sprzyja lepszej integracji sensomotorycznej. W efekcie dzieci 5 letnie są w stanie np. śledzić wzrokiem poruszającą piłkę i chwytać ją. Potrafią rozpoznawać kilka kształtów geometrycznych.  Dzieci 5 - letnie rozróżniają barwy i odcienie barwne. Opanowują nazwy kolorów i poprawnie stosują je w odniesieniu do barw podstawowych. Wzrasta wrażliwość słuchu muzycznego. Obserwuje się wzrost zdolności rozpoznawania melodii, 5 - latki zdolne są do utrzymania tonacji i rytmu melodii. U dzieci 5 - letnich można stwierdzić pewien stopień rozumienia procesu zapamiętywania, na co wskazują ich wypowiedzi. Dzieci 5 - letnie często błędnie oceniają swoje możliwości zapamiętywania.

4. Czynności myślowe W wieku 5 - lat pojawia się tzw. szeregowanie systematyczne. Jest to dominujący sposób rozwiązywania zadań wymagających grupowania elementów według uporządkowanych różnic między nimi. Rozwój umiejętności szeregowania jest związany ze zdolnością do wyobrażenia sobie czynności przy użyciu symboli.

5. Wyobraźnia Podkreślane jest często, że dzieci w wieku przedszkolnym mają bujną wyobraźnie. Potrafią zmyślać rozmaite fakty i zdarzenia, które nie mają miejsca w rzeczywistości, przeżywają bajki zarówno czytane jak też i oglądane. Z drugiej jednak strony dzieci 5 - letnie pojmują dobrze przede wszystkim to, co uchwytne i konkretne, z czym można się zapoznać bezpośrednio w działaniu.

6. Zabawa Należy podkreślić, że zabawy u 5 - letnich dzieci stają się prawdziwymi zabawami wspólnymi. Wymaga ona zaakceptowania przez uczestników wspólnych reguł. Dzieci muszą jakby podzielić się rolami. Wszelkie niezgodności i stawianie na swoim powoduje konflikty w grupie dziecięcej. W zabawie dziecko poznaje role społeczne, uczy się reguł zachowania i jak ich przestrzegać. Tworzą się pierwsze dziecięce przyjaźnie. Rozwijają się prospołeczne zachowania, jednocześnie występują zachowania negatywne.

7. Rozwój emocjonalny 5 - latek rozumie emocje własne i innych osób. Potrafi ocenić przyczyny reakcji emocjonalnych oraz przewidzieć zachowania związane z wyrażanymi emocjami. Nabywa procedur zaradczych, które pozwalają mu manipulować przeżyciami innych osób. Rozwijają się uczucia związane z samooceną.

8. Rozwój moralny Pięciolatek zdobywa wiedzę o tym, że jakie są wymagania dorosłych wobec niego. Stara się tak postępować by ich zadowolić co z kolei przyniesie korzyści jemu samemu. Dziecko w tym okresie kieruje się własnym interesem, czuje się ośrodkiem świata i uważa za dobre to co jest dobre dla niego. Dopiero z czasem zaczyna wartościować świat przez pryzmat otaczających ją ludzi. Naśladuje wzory zachowań dorosłych, których darzy szacunkiem, dziecko stopniowo dochodzi do uwewnętrznienia narzuconych z zewnątrz reguł postępowania. Zaczyna uznawać pewne normy nie dlatego, że wymagają tego dorośli, ale dlatego że samo uznało ich za słuszność. Każde dziecko konstruuje w toku życia ocenę samego siebie i otaczającego świata. Nowe zdarzenia, które doznaje są interpretowane w zależności od nagromadzenia wiedzy, czyli od doświadczeń w danej dziedzinie. Sprzyja to ocenianiu odbieranych bodźców z otoczenia.

NORMY ROZWOJOWE 6 LATEK

Umiejętności, jakie dziecko powinno posiadać na starcie szkolnym, trapią wielu rodziców. Sprawa nie ogranicza się jedynie do kwestii znajomości liter i cyfr, choć zdarza się nam wpadać w pułapkę przeliczania opanowanych już głosek. Okazuje się, że dziecko rozpoczynające naukę w pierwszej klasie powinno być gotowe w wielu innych obszarach...

ROZWÓJ SPOŁECZNY I EMOCJONALNY • potrafi współdziałać z dziećmi w zabawie • przestrzega zasad i umów zawartych w grupie • potrafi kontrolować swoje zachowanie • szanuje prawa i własności innych • jest otwarty w kontaktach z dorosłymi • z chęcią okazuje swoje uczucia • jest samodzielny w czynnościach codziennych i samoobsłudze • dba o swoje rzeczy i porządek na półce • sprząta po sobie zabawki, pomoce • umie przekazać rodzicom informacje i polecenia otrzymane od nauczyciela

ROZWÓJ MOWY I MYŚLENIA • rozumie i zapamiętuje złożone polecenia • posiada bogaty zasób słownictwa • jest aktywny podczas zajęć, zabiera głos w dyskusji • potrafi wypowiadać się rozwiniętymi zdaniami • uważnie słucha bajek i opowiadań • rozumie ich treści • doprowadza pracę do końca nawet gdy napotyka trudności • odtwarza treści wiernie [wierszy i piosenek] • potrafi ułożyć historyjkę obrazkową z 3 obrazków • dokonuje analizy i syntezy głoskowej wyrazu • próbuje czyta proste zdania, łatwe wyrazy • mowa prawidłowa • jest skupiony na przedmiocie zajęć, uważnie śledzi ich przebieg • potrafi ułożyć obrazek z 6 części • rozpoznaje i nazywa podstawowe kolory i pochodne

ROZWÓJ POJĘĆ MATEMATYCZNYCH • potrafi określić położenie przedmiotów w przestrzeni • potrafi określić kierunki w przestrzeni • jest świadome stronności swego ciała • rozpoznaje i nazywa figury geometryczne [koło, kwadrat, trójkąt, prostokąt, kula, sześcian] • potrafi wyodrębnić zbiory przedmiotów • klasyfikuje przedmioty wg cech: ▪ wielkości ▪ koloru ▪ kształtu ▪ funkcji • liczy w zakresie 10 • zna i posługuje się liczebnikami do 10 ▪ głównymi ▪ porządkowymi • dodaje i odejmuje w zakresie 10/ na konkretach/ • rozpoznaje i nazywa cyfry oznaczające liczby od 0 do 10 • rozumie i stosuje znaki matematyczne/ = ,+ , - ,<,>/

WYCHOWANIE MUZYCZNE I PLASTYCZNE • potrafi podać liczbę zwrotek słyszanej piosenki • potrafi określić budowę piosenki: zwrotka, refren • poznaje akompaniament do: marszu, biegu, podskoków • rozpoznaje dźwięki instrumentów perkusyjnych • zna kierunki kreślenia od lewej do prawej • poprawnie posługuje się nożyczkami • prawidłowo odwzorowuje znaki litero-podobne • potrafi wykonać: 1. wydzierankę 2. wycinankę 3. formę przestrzenną z papieru 4. rysunek dowolny: bogaty w szczegóły 5. rysunek postaci ludzkiej: posiada podstawowe części

ORIENTACJA W ŚRODOWISKU • zna nazwę swojej miejscowości • zna nazwę swojego kraju [flagę, godło] • zna pory roku • określa zmiany związane ze zmianami pór roku • zna dni tygodnia • zna swoje imię i nazwisko • zna ulicę i numer domu • zna zasady ruchu drogowego

ROZWÓJ FIZYCZNY • bierze udział w zajęciach gimnastycznych • samodzielnie przebiera się w strój gimnastyczny • przechodzi przez tory przeszkód • potrafi rzucać i chwytać piłkę • wykonuje rzuty przyborami ręką prawą i lewą • wspina się na przyrządy • toczy piłkę oburącz • zachowuje równowagę na ławeczce